Η μυστική δράση των Ελληνοαμερικανών Εθελοντών κατά την περίοδο της Εθνικής Αντίστασης το 1944 μέχρι το 1988 ήταν άγνωστη λόγω του απορρήτου της αποστολής και της φύσης του Γραφείου Στρατηγικών Υπηρεσιών (Office of Strategic Services-OSS) των ΗΠΑ.

Τη χρονιά αυτή (1988) οι Αμερικανικές Αρχές αποδέσμευσαν και αποχαρακτήρισαν το απόρρητο αρχειακό υλικό που αφορούσε τη μυστική αυτή επιχείρηση με αποτέλεσμα την κυκλοφορία του βιβλίου στην αγγλική γλώσσα «ΥΑΝΝΙS» του Γιάννη Γιάνναρη (ενός από τους αξιωματικούς του Ελληνοαμερικανικού Τάγματος) και του McKinley C. Olson, στη Νέα Υόρκη.

Στις 05/01/1943 ιδρύθηκε στο Στρατόπεδο Κάρσον (Camp Carson) του Colorado Springs της Πολιτείας του Colorado των ΗΠΑ το 122ο Ελληνοαμερικανικό Ανεξάρτητο Τάγμα, γνωστό και ως «Ελληνικό Τάγμα» (Greek Battalion), που υπαγόταν στο 553οΣύνταγμα Πεζικού του Στρατού των ΗΠΑ. 

Ο αριθμός 122 προέκυψε από την αφαίρεση 1943-1821=122, με σύνθημα «Ελευθερία ή Θάνατος», θέλοντας να δείξουν τον σκοπό τους για την απελευθέρωση της Ελλάδας από τον Γερμανό κατακτητή.

Στις 10/04/1943 το 122ο Τάγμα παρήλασε ενώπιον του Προέδρου των ΗΠΑ Ρούσβελτ και του Στρατηγού Μάρσαλ στο Κάρσον του Κολοράντο με επικεφαλής τις σημαίες ΗΠΑ και Ελλάδας! Επισημαίνεται ότι για πρώτη φορά σημαία ξένου κράτους (η ελληνική) παρήλασε μαζί με τη σημαία των ΗΠΑ!

Μέχρι το καλοκαίρι του 1943, περίπου 1.200 εθελοντές (Ελληνοαμερικανοί και Αμερικανοί) είχαν παρουσιαστεί για ανάληψη καθηκόντων και έτσι συγκροτήθηκε το Τάγμα με 650 άνδρες με πρώτο Διοικητή τον ελληνικής καταγωγής Ταγματάρχη Peter D. Clainos, που ήταν και ο πρώτος Ελληνοαμερικανός απόφοιτος της Στρατιωτικής Ακαδημίας του West Point.

Μετά από σκληρή εκπαίδευση στην ατομική τακτική, στη χρήση των όπλων και των εκρηκτικών, στη διενέργεια δολιοφθορών καθώς και στην πτώση με αλεξίπτωτα, μετά από επιλογή προέκυψε το 2671 Ειδικό Τάγμα Αναγνωρίσεων (ΕΤΑ) και ο Γ΄ Ανεξάρτητος Λόχος, οργανωμένος σε 7 Ομάδες(Ι ΙΙ…) αποτελούμενος από 15 αξιωματικούς και 159 οπλίτες (174)) ήλθε στην Ελλάδα με πλοία, αεροπλάνα και με πτώσεις από αλεξίπτωτα. 

Έδρασε για 219 ημέρες από 23/04/1944 μέχρι 20/11/1944 σ΄ όλη την κατεχόμενη Ελλάδα σ’ ένα πρωτόγνωρο ανορθόδοξο μυστικό πόλεμο! 

Η επιτυχία των επιχειρήσεων ήταν αποτέλεσμα της αρμονικής συνεργασίας των επιχειρησιακών Ομάδων με τα βρετανικά αποσπάσματα του Συντάγματος Καταδρομέων, με τις Ελληνικές Δυνάμεις Αντίστασης (του στρατηγού Ναπολέοντος Ζέρβα και άλλων). Τα αποτελέσματα ήταν εντυπωσιακά, όπως φαίνεται από τα ενδεικτικά στοιχεία που παρατίθενται:

Πραγματοποίησαν 76 επιχειρήσεις, 14 αμαξοστοιχίες δέχθηκαν επίθεση, κατέστρεψαν 11 ατμομηχανές, 5 φάλαγγες οχημάτων δέχθηκαν επίθεση, κατέστρεψαν 61 φορτηγά, 15 γέφυρες, πολλές σιδηροδρομικές γραμμές και έγιναν πολλές δολιοφθορές εναντίον των Γερμανών. Οι γερμανικές απώλειες ήταν 1.794 νεκροί και τραυματίες.

Ο Γ΄ Ανεξάρτητος Λόχος είχε 1 νεκρό, τον Μιχάλη Τσιρμούλα, και τραυματίες 1 αξιωματικό, τον υπλγό Ιωάννη Γιάνναρη και 12 οπλίτες.

Οι άλλες επιχειρησιακές Ομάδες του 2671 ΕΤΑ ενεργούσαν στο πλαίσιο του Συμμαχικού Σχεδίου «Κιβωτός του Νώε», συντονισμένο με το Γενικό Συμμαχικό Σχέδιο Ευρώπης για την απόβαση στη Νορμανδία (6 Ιουνίου 1944).

Η Διεύθυνση Ιστορίας του ΓΕΣ συνέγραψε τη μυστική αυτή επιχείρηση με το βιβλίο «ΟΙ ΕΛΛΗΝΟΑΜΕΡΙΚΑΝΟΙ ΕΘΕΛΟΝΤΕΣ ΣΤΗΝ ΕΘΝΙΚΗ ΑΝΤΊΣΤΑΣΗ» και κάλυψε το ιστορικό κενό που υπήρχε στην ιστορία του Έθνους μας!

Πηγή:

Ιωάννης Δ. Κακουδάκης

Αντιστράτηγος ε.α.

Επίτιμος Α΄ Υπαρχηγός ΓΕΣ,

πρώην Διευθυντής της Διεύθυνσης Ιστορίας Στρατού του ΓΕΣ

και

Πρόεδρος της Ελληνικής Επιτροπής Στρατιωτικής Ιστορίας του ΓΕΕΘΑ